Nu mangaruhan sora basa

A.     Proses Asimilasi

Proses asimilasi nya éta proses nu mangaruhan sora nu teu mangaruhan kana identitas fonem jeung kawatesanan dina asimilasi fonetis hungkul. Numutkeun arah pangaruh sorana,proses asimilasi dibédakeun jadi dua :

a.       Asimilasi Progresif

b.      Asimilasi Regresif

B.     Artikulasi penyerta

Proses nu mangaruhan sora nu di sababkeun ku artikulasi. Ieu debedakeun jadi lima:

a.       Labialisasi,nya éta ngabuleudkeun biwir dina artikulasi primer sahingga kadenge sora semi-vokal[W] dina sora utama éta.misalnya,sora [t] dina kecap tujuan kadangu sora [t^w].

b.      Retrofleksi,nya éta di tarikna ujung letah ka jero dina artikulasi primer,sahingga kadenge sora [r] dina sora utama. Misalna, [k^r] tina sora [k] dina kecap kardus.

c.       Palatalisasi, nya éta ngantelkeun letah kana lalangit teuas dina artikulasi primer. Misalna sora [p] dina kecap piara kadenge jiga [p^y].

d.      Velarisasi, nya éta ngantelkeun ujung letah kana lalangit hipu dina artikulasi primer. Misalna,sora [m] dina kecap mahluk kadenge jiga [m^x].

e.       Glotalisasi,nya éta proses nu ngahambatan dina glottis atawa nutup pas artikulasi primer di ucapkeun, vocal dina bahasa Indonesia sering di glotalisasi,misalna, sora [o] dina kecap obat kadenge jiga [?o].

C.     Pangaruh Sora kusabab distribusi

Pangaruh sora kusabab distribusi nu nimbulkeun proses-proses di handap:

a.       Aspirasi, nya éta pangucapan sora di rojong ku hembusan kaluarna udara kucara kuat kadengena sora [h]. misalna,konsonan letup nyora [b,d,j,g] kadenge na jiga [b^h,d^h,j^h,g^h].

b.       Pelepasan, nya éta pangucapan sora hambat letup nu sakuduna di hambat,tapi henteu di hambat jeung bareng sora sa anggeusna di ucapkeun.pelepasan di bedakeun jadi tili nya éta:

        - Lepas tajam atau lepas penuh

- Lepas nasal

- Lepas sampingan

- Pemgafrikatan.

            D. Kehomorganan

                 Kehomorganan nya éta konsonan nu miboga sifat khusus.aya dua jenis kehomorganan,nya éta:

a. Kehomorganan penuh

b. Kehomorganan sebagian

            TRANSKRIPSI SORA BASA

                     Transkripsi nya éta panulisan tuturan atawa parobahan teks ku tujuan jang nyarankeun lafal sora, fonem,morfem atawa tulisan sarua jeung ejaan nu dipake dina hiji basa nu jadi sasaranna. Transkripsi dibedakeun jadi:

a.       Transkripsi fonetis, nya éta panulisan parobahan numutkeun sora,tanda […]

b.      Transkripsi fonemis, nya éta basa numutkeun fonem. Tanda /…/

c.       Transkripsi fonemis, nya éta panulisan pangubahan numutkeun morfem. Tanda {…}

d.      Transkripsi otrografis, nya éta panulisan parobahan numutkeun huruf atawa ejaan basa nu jadi tujuanna. Tanda <…>

Transliterasi nya éta gantina huruf tina abjad nu hiji ka abjad nu liana tanpa ngahiraukeun lafal sora nu aya patalina.misalna,trasliterasi ti aksara jawa di alihkeun ka huruf abjad laten.

Sumber: fonologi bahasa Indonesia, PENULIS : DRS. H. AKHLAN HUSEN ,DRS. YAYAT SUDARYAT, M. Hum.