linguistik

2.1 Sajarah Elmuning Basa

Sajarah élmuning basa nyéta widang élmu anu nerangkeun élmu ngeunaan basa ti jaman ka jaman.

Galuring linguistik téh gurat badagna mah aya tilu tahap mangsa, nyaéta :

Mangsa bihari,mangsa kamari,mangsa kiwari.

2.2 Linguistik Mangsa Bihari

Linguistik mangsa bihari di cirian ku ayana tahap mangsa:

a. Yunani jeung India

b. Romawi

c. Panengah

d. Rénaisansi

2.2.1 Ulikan Basa Mangsa Yunani jeung India

Mangsa yunani (500-100 SM) tokohna:

a. Socrates (460-399 SM) lambing kudu luyu jeung acuan

b. Plato (429-347 SM)

c. Aris toteles (384-322 SM) patalina lambing jeung acuan konvensional

d. Kaum stoik (400 SM)

e. Kaum Alexandrian(100 SM) nu nyawang basa dumasar kana filsafat jeung semantic

Di zaman ieu para linguis mertahankeun antara fisis jeung nomos, analogi jeung anomaly.

Ø Ulikan Basa Mangsa Romawi

Dina mangsa ieu ngawanohkeun perkara warna kecap.tokohna:

a. Varo(116-27 SM) dina bukuna De lingua latina(25 jilid) medar fonologi,morfologi,jeung sintaksis basa latén

b. Priscia anu judul bukuna Institusional grammaticae(18 jilid morfologi,2 jilid sintaksis).

Fonologi ngulik 2 perkara nyaéta:

1. Literae “ Huruf”: figrae “huruf”

Potestas “ajen sora”

2. Vok “sora” : vok articulate “fonem”

Vok marticulata “intonasi”

Vok literata “segmental”

Vok literata “supaség menta

2.2.2 Ulikan Basa Mangsa Panengah

Medar sababaraha hal :

1. Kaum Modistae, dina mangsa kaum ieu berkembang etimologi

2. Tata Bahasa Spekulativa, numutkeun tata basa ieu, kata henteu sacara langsung ngawakilan alam jeung benda anu ditunjuk, tapi ngawakilan ku cara modus, substansi, aksi, kualitas, jrrd.

3. Petrus Hispanus, dina bukuna Summutae Logicales :

a. Ngasupkeun psikologi dina basa.

b. Ngabedakeun nomen jadi substantivum jeung adjectivum.

c. Ngabedakeun partes orationes jadi categorimatek (sakabeh bentuk anu bisa jadi subjek atawa predikat) jeung syntategorematik (sakabeh bentuk tutur lainna).

2.2.3 Ulikan Basa Mangsa Rénaisansi

Dianggap abad pangbaladah pamikiran abad modern jeung majuna sagala macem basa.

Ø Bahasa Ibrani

Aya sababaraha tokoh diantarana Royer Bacon, Reuchlin, N. Clenard. Reuchlin ngagolongkeun kata sarua jeung lingustik arab.8

Ulama Islam ulah narjemahkeun basa arab, tapi ngan ukur nafsirkeun. Dua aliran linguistik arab, Basra jeung Kufah. Basra (nganut konsep analogi jeung yunan), sahingga ngacu kana kereguleran jeung kesistatisan basa. sedengkeun Kufah (nganut konsep anomali), ngacu kana karagaman basa. Tokoh arab Sibawaihi, dina bukuna Al Ayn, ngabagi kata jadi : ismun (nomen), fi’lun (verbum), harfun (partikel) Basa Eropa, sarta basa diluar eropa, lingua franca (basa antarbangsa) digunakeun pikeun kagiatan politik, perdagangan, jrrd.

2.3 Linguistik Mangsa Kamari

Dina mangsa ieu awal di tataranana papasingan basa sacara tiplogis jeung génétis. mangsa transisi antara tata basa tradisional jeung linguistic modern.Aya tilu tahap entragan saperti dieceskeun dihandap ieu.

2.3.1 Entragan 1 (1830-1860)

Muncul Frans Bopp (1791-1867) nu ngabandingkeun basa-basa.sansakerta,yunani,latin,Persia jeung jerman.

Tokoh lian nyaeta Frederich von Schlegel (1772-1829) ngabagi basa jadi:

1.basa fleksi

2.basa aglutinasi

3.basa tanpa adegan gramati

4.basa isolative

5.basa inkorporatif

2.3.2 Entragan 2 (1861-1880)

Mangsa ieu kawentar aya”Tiori Cagak-Rangkadak”(Stambaum Theory) ti August Schleicher (1821-1868)anu medar sungapan basa-basa nu sakocoran.Teori ieu make teori babandingan filologis buhun nu diwanohkeun ku G.Curtius (1820-1885).Hasilna mangrup pedaran patalina kelas-kelas basa katut tipe-tipe social pamakena ti Max Muller (1823-1900).

2.3.3 Entragan 3 (1800-ahir abad ka 19)

Ieu mangsa dicirian ku munculna kelompok tata basawan ngora anu nelah junggrammatiker atawa “NeoGrammarian” nu nganggap yen soara-sora basa the barobah nurutkeun aturan nu tangtu.

Inohong utama tina ieu mangsa nyaeta Karel Brugmann (1848-1919) jeung B.Delbruck anu medar fonologi,morfologi jeung sintaksis

2.4 Linguistik mangsa kiwari (awal abad 20-)

Linguistik bangsa kiwari mekar mimiti awal abad 20.Ditaratas ku Ferdinand de Saussure (1857-1913) ti Swis,anu ngwanohkeun basa minangka system semiotik .

Nema Aliran Praha nu diluluguan ku N.Trubetzkoj jeung Roman Jakobson,nu ngawanohkeun perkara Fonologi fungsional.

Di Kopenhagen Louis Hjmslev (1899-1965) ngawanohkeun tatabasa Glosematik.

Linguistik Amerika ngawanohkeun aliran structural.dimimitian ku Edward Sapir jeung Leonard Bloomfeildian.

Linguistik London ditaratas ku Malinowsky nu ngawanohkeun phatic communion.

2.5 Kanda Elmuning Basa

ALIRAN LINGUISTIK SWISS

Dina taun 1872 Shmdt ngaragukeun teori –teori nu ges aya.nyaeta teori ngeunaan teori komparatif,terus dina abad ka 20 basa ngajar di Universitas Swiss nétélakeun yen panalungtikan bahasa dina abad XIX kurang pas atawa disebut ngabélot.ieu nyimpulkeun gagasanna jadi strukturalismé. Dina Bukuna nu judulna Cours de Linguistique Generale,manehna nyoba ngabatasan studi bahasa dina panalungtikan aspek kasejarahan, manehna netelakeun tilu gagasan anu sipatna Umum nyaéta:

1. Yén studi basa nu ilmiah téh sifatna Sinkronik

2. Yén fakta-fakta basa téh aya

3. Yén manehna hayang nentukeun métodé-métodé jang ngaidentifikasikeun jeung ngomongkeun fakta basa éta.

Sinkronik mangrupa studi nu di lakukeun dina hiji waktu tertentu henteu ngahubungkeun jeung sajarah. Hal eta bisa di sébut studi sinkronik sabab:

1. Basa téh mangrupa kanyataan sosial

2. Basa téh mangrupa sistem tanda

3. Bisa dipariksa bentuk maknana dina hiji waktu.

Prinsip-prinsip nu diperlukeun jang ngadeukeutan masalah-masalah nu leuwih khusus ngeunaan linguistic statu atawa ngajelaskeun statu basa nyaeta:

1. Disangsikeun sakali diakronik bisa diajar teukudu di piheulaan ku studi sinkronik

2. Hiji sistem bisa robah sacara sorangan sabab ku ayana sistem anyar

3. Lamun linguistik struktural diaktronik di tarima,studi sinkronik sorangan kaciri aya di dimensi anu béda

4. Basa terus robah,soksanajan nu maké teu nyadar robah jiga nu karandapannana jang milih gaya basa di antara pamakéan nu aya sacara sinkronik.

Language nyaeta bagéan sosial bahasa,di luar pamakean sorangan,nu teu bisa nyiptakeun atawangarobahna. Language eta sorangan miboga sifat abstrak. Numutkeun De saussure langue mangrupa objek nu sifatna kongktit,tanda –tanda nu mangrupa sistem ngabentuk language lain abstraki tapi barang anu nyata nu cicing di jero otak jeung bisa diwakilkeun sacara tungtas.sedengkeun parole nyaeta aspek sorangan basa,sakumaha dimanifestasikeun dina kanyataan psiko-fisikologi jeung sosial tindak-tandak basa sacara khusus,parole miboga sifat konkrit

Numutkeun G. Trade jeung E. Durkheim langue disaruakeun jeung Fait Social (Kanyataan Sosial) Durkheim ( mangrupa fenomena psiko- social) nu aya dina kasadaran kolektif kelompok social, di luar individu nu di bebanan kahese,sedeng parole sarua jeung unsur saurangan.

Sistem tanda miboga dua sifat pokok tanda nyaéta arbiter jeung signifiant- na miboga sifat linier. Dua hal nu patalina dina kalinieran nyaéta:

1. Hubungan unsur-unsur kalimat,urutan-urutana aya dina untayan

2. Untayan atawa unsur-unsurna beunang hal kadua

Roman Jacobson netelakeun teu nampung konsepsi fonem mangrupa nu di wangun ku ciri-ciri – ciri nu beda nu aya sacara simultan.prinsip sistem tanda kudu konkrit,kudu dibatasan,miboga nilai relative jeung teu bisa dipisahkeun tina sistem nu ngarangkumna.sistem tanda éta bisa dibagi jadi dua nyéta signifiant (bentuk) jeung signifie (isi=harti)

Asal mulana teori sintagmatik jeung paradigmatik di piheulaan jeung dua konsep nu munculna,nyaéta in praestia ( hubungan sintagmatik jeung miheulaan jeung milu hiji kalimat) jeung in absentia hubungan asosiasi jeung unsur nu lian.mimitina De Saussure netelakeun sintagmatik jeung asosiatif,nepi teori ieu ngembang, terus konsep diluhur robah jadi sintagmatik ( amanat) jeung paradigmatik( kode)